Atatürk ve Nazım Hikmet-Karl Marx. İnanılmaz şaşırdım Nutuk'u görünce.
Bence şaşılacak bir şey yok Atatürk sosyalist ya da komünist değildi ama onlarla çok önemli bir ortak özelliği vardı:antikapitalist olması.Tam bağımsızlıktan yanaydı.
Atatürk ve Nazım Hikmet-Karl Marx. İnanılmaz şaşırdım Nutuk'u görünce.
Bence şaşılacak bir şey yok Atatürk sosyalist ya da komünist değildi ama onlarla çok önemli bir ortak özelliği vardı:antikapitalist olması.Tam bağımsızlıktan yanaydı.
Atatürk anti-kapitalist değildi, emperyalizmin sömürüsüne karşıydı. İş Bankası ve Şeker Fabrikası'na bakarsan, aksine, kapitalizmi yerleştirmeye çalıştığını görürsün. Batı'yı örnek almak da bunun gibi bir şeye denk gelir. Öyle ki Nâzım için "Bu adamı sallandıracaksın sonra da karşısına geçip hüngür hüngür ağlayacaksın" dediği rivayet edilir.
Mustafa Kemal ve anti-kapitalizm!!!
Gerekli cevabı ali.ünal vermiş...
Mustafa Kemal'i sosyalist sola yaklaştıran hareket, Yön Dergisi hareketidir. Kemalizmin ekonomik bağımsızlık fikrinden hareket ederek ulusal bir sosyalizm kurmayı amaçlarlar... Ki bu akım daha sonra MDD Hareketine (Milli Demokratik Devrime) yön vermiştir. MDD'de daha marxist bir çizgi tutturarak 70'lerin Türkiye Radikal Solunu oluşturmuştur. (Direkt bağlantıyı anlamak için Mahir Çayan'ın "Kemalizm Soldur" isimli yazısı okunabilir. Bulursam koyarım.)
Bu kadarlık kısmını bulabilidim:
"kemalizm, emperyalizmin işgali altındaki bir ülkenin devrimci-milliyetçilerinin bir milli kurtuluş bayrağıdır. kemalizmin özü, emperyalizme karşı tavır alıştır. kemalizmi bir burjuva ideolojisi, veya bütün küçük-burjuvazinin veyahut asker-sivil bütün aydın zümrenin ideolojisi saymak kesin olarak yanlıştır.
kemalizm, küçük-burjuvazinin en sol, en radikal kesiminin milliyetçilik tabanında anti-emperyalist bir tavır alışıdır. bu yüzden, kemalizm soldur; milli kurtuluşçuluktur. kemalizm, devrimci-milliyetçilerin, emperyalizme karşı aldıkları radikal politik tutumdur.
ülkede, kendi solunda, emperyalizme karşı hiçbir devrimci, ulusal-radikal sınıf hareketi olmadığı, dünyada, bugünkü gibi milli kurtuluş savaşlarının destekçisi bir dünya sosyalist bloğunun olmadığı bir evrede, emperyalizme karşı, dünyada ilk muzaffer olmuş bir halk savaşını veren radikal-milliyetçiler, bu bakımdan, ülkemizin -kökeni osmanlı alt bürokrasisinin ilericiliğine dayanan- bir orjinalitesidir. kemalistler için ülkemizdeki, asker-sivil aydın zümrenin jakobenleri diyebiliriz."
Hatay için Atatürk 1937 kışında sorunu silahlı eylemle çözmek zorunluluğu baş gösterirse ne yapacağını Hasan Rıza Soyak'a şöyle anlatmıştır:
"...İşi silahlı bir hareketle halletmek zorunda kalırsak tutacağım yolu da çoktan kararlaştırmış bulunuyorum;böyle bir durumda derhal devlet reisliğinden,hatta milletvekilliğinden istifa edeceğim,serbest bir Türk vatandaşı olarak bu işte çalışan arkadaşlar ile beraber,Hatay topraklarına geçeceğim;bildiğin gibi,bunun her zaman imkânı ve çok emin yolları vardır.Oradaki mücahitlerle ve Anavatan'dan kaçıp bize katılacağından şüphe etmediğim kuvvetlerle,meseleyi yerinde ve içten halletmeye çalışacağım,isterse Türkiye hükümeti beni ve arkadaşlarımı asi ilan eder ve hakkımızda takibat da yapar"(Hasan Rıza Soyak/Atatürk'ten Hatıralar)
Atilla İlhan'ın yorumu:
"Davranışın doğruluğu iyice belirdi,öyle mi?Şimdi şu noktanın altını çizmek zorunlu:Kemal Paşa'nın tasarladığı gerilla eylemi,şaşmaz bir ANTİEMPERYALİST eylemdir."(Atilla İlhan/Hatay'da Çete Reisi Olacağım!/Cumhuriyet Gazetesi/13 Ocak 2003)
Fırat, gerekli cevabı benim verdiğimi söylemiş ama yaptığı alıntı benim biraz kafamı karıştırdı. Benim söylediğimi destekler nitelikte olduğunu mu düşündü yoksa bana ironik bir şekilde cevap mı verdi tam anlamadım.
Maximus'a gelince. Emperyalizmle kapitalizmi önce bir ayıralım istersen. Kabaca ifade edersek kapitalizm, sermaye tabanlı bir üretim ve sınıf ilişkisinin doğurduğu bir ekonomik sistemdir; emperyalizm ise, sermayeyi ve üretim araçlarını elinde bulunduran güçlerin, ürettikleri malzemeleri satmak için Dünya'nın diğer ülkelerini ele geçirme ve yayılmaları anlamına gelir. Aslında kapitalizm ile özdeşleştirilir ama coğrafi keşif koloni dönemlerinde İspanya'nın Güney Amerika'da ve İngiltere'nin de ABD'de yaptıklarını da emperyalizm olarak niteleyebiliriz. Dolayısıyla bir tek pazar, tek güç, tek odak noktası yaratmaktır amaç. Kapitalizm, bunun araçlarından birisidir. Kapitalist olan bir ülke, emperyalist olacak diye bir şart yoktur hattâ ve hattâ, küçük şirin burjuva ülkemiz olan Türkiye, rafine bir kapitalist ülkeyken, an itibariyle emperyallerin çevre ülkesi konumundadır (Merkez-çevre diyalektiği)
Bu minval üzre, Atatürk'ün emperyalizme karşı olduğunu zaten ben de belirttim. Anti-kapitalist olmadığını ise ısrarla söylüyorum. Atatürk, sınıflar üzerinden bir siyasî ideoloji geliştirmemiştir. Onun yaptığı, milliyetçi tabanlı, önceleri devletçi ama sonra liberal bir ekonomik programa da -zorunlulukla- kayan sermaye bazlı bir harekettir. Türkiye'de seçkin bir burjuva yaratma çabası içinde olmuştur. Sosyal-demokrasi olarak söyleyebileceğimiz, günümüzün liberal pazarlı sosyal duyarlıklı devletine öykünmüş ve Türkiye'yi köylülükten çıkarıp "muassır medeniyet seviyesine" çekmeye çalışmıştır. Muassır dediğimiz, kapitalist, liberal Batılı devletlerdir. Atatürk, bizatihi kapitalist bir sistem kurmaya çalışmıştır.
Atatürk'ün sol olarak kabul edilmesini ise biraz iyimser ve romantik buluyorum. Emperyalizme karşı çıkan her kesimi sol cenahta gösteremeyiz, o zaman emperyalizmin en büyük düşmanlarından biri olan El-Kaide'yi ve İslamcı kesimi de açıklamak için başka formüller bulmamız gerekir. Kemalizm, kesinlikle sol değildir; milliyetçi ve seçkinci bir kapitalizm; totalitarizmdir, tepeden inmeciliktir. Bu da, nacizane benim düşüncemdir. Attila İlhan'ın düşüncesi onu bağlar, beni değil.
Kitap konusuna ilintili olarak;
TRT 2 de genelde geceleri yakalıyorum ama normalde hafta sonlarıgündüz sanırım TRT sitesinden merak eden tam saatine bakabilir. Her hafta "Selim İleri" nin hazırlayıp sundugu bir kitap programı var. Çok da nezih konuklar ve eleştirel içeriği ilede hem izlemesi zevkli hemde yeni kitaplardan haberiniz olması açısından hem de Selim usta dan bir program izlemek isteyenler in haberi olsun dedim.
Kitap konusuna ilintili olarak;
TRT 2 de genelde geceleri yakalıyorum ama normalde hafta sonlarıgündüz sanırım TRT sitesinden merak eden tam saatine bakabilir. Her hafta "Selim İleri" nin hazırlayıp sundugu bir kitap programı var. Çok da nezih konuklar ve eleştirel içeriği ilede hem izlemesi zevkli hemde yeni kitaplardan haberiniz olması açısından hem de Selim usta dan bir program izlemek isteyenler in haberi olsun dedim.
Selim ustanın senaryoları da nefisdir: ''Kırık Bir Aşk Hikayesi'' , ''Kırlangıç Fırtınası'' .....
Kalem Oynatan İle Ayı Oynatanın Buluştuğu Yer
Attila İlhan'ın düşüncesi onu bağlar, beni değil.
Atilla İlhan sosyalist bir insandı.Atatürk'ün doğru algılanması adına belge niteliğinde bir olayı anlatmıştır.Düşüncesini ya da görüşünü anlatmamıştır.Öyle olsaydı cümleye "Bana göre" ya da "Bence" diye başlardı.Atilla İlhan ansiklopedi gibi bir insadı.Türkiye'nin görüp göreceği en kültürlü insan.Neyse.Emperyalizmle kapitalizm farklı şeylermiş gibi söylemen ya da diğerlerininde söylemelerine karşılık Lenin'in "Emperyalizm" kitabına bakmasını tavsiye ediyorum:
"EMPERYALİZM,KAPİTALİZMİN EN YÜKSEK AŞAMASIDIR."
Atatürk'e doğrudan doğruya direkt kapitalist demek bence çok yanlış bir tutum.
Fırat, gerekli cevabı benim verdiğimi söylemiş ama yaptığı alıntı benim biraz kafamı karıştırdı. Benim söylediğimi destekler nitelikte olduğunu mu düşündü yoksa bana ironik bir şekilde cevap mı verdi tam anlamadım.
Yok sana cevaben değil o zaten...
70'lerin radikal solunun M.Kemal'i nasıl gördüğünün örneğiydi o...
Ve Kemalizm'e yaklaşımlarının...
on liberty - John stuart mill
rousseau- insanlar arasındaki eşitsizliğin kaynağı
Attila İlhan'ın düşüncesi onu bağlar, beni değil.
Atilla İlhan sosyalist bir insandı.Atatürk'ün doğru algılanması adına belge niteliğinde bir olayı anlatmıştır.Düşüncesini ya da görüşünü anlatmamıştır.Öyle olsaydı cümleye "Bana göre" ya da "Bence" diye başlardı.Atilla İlhan ansiklopedi gibi bir insadı.Türkiye'nin görüp göreceği en kültürlü insan.Neyse.Emperyalizmle kapitalizm farklı şeylermiş gibi söylemen ya da diğerlerininde söylemelerine karşılık Lenin'in "Emperyalizm" kitabına bakmasını tavsiye ediyorum:
"EMPERYALİZM,KAPİTALİZMİN EN YÜKSEK AŞAMASIDIR."
Emperyalizm direkt kapitalizmle alakalı değildir...
Üretim biçimi ne olursa olsun yayılmacı politika izleyen her "ulus-devlet" emperyalisttir.
Sosyalist de olabilir, kapitalist de olabilir...
Mesela Stalinist dönem birçok kişi tarafından emperyalist olarak değerlendirilir...
Roma da, Osmanlı da emperyalisttir mesela...
Belli kişilerin bakış açılarından yorumlamayalım terimleri...
Bunlar "bilimsel" terimlerdir...
Yok sana cevaben değil o zaten...
70'lerin radikal solunun M.Kemal'i nasıl gördüğünün örneğiydi o...
Ve Kemalizm'e yaklaşımlarının...
Şaşırdım ben de. O dönemle ilgili olarak daha net bilgiye ihtiyacım var demek ki. Hiç böyle bakıldığını bilmiyordum.
Kemalizm'e ya da Atatürk'e kapitalist dememek için bir neden göremiyorum. Sonuçta küfür etmiyorum, onun siyasî tercihi bu. Yaşasaydı, bu alanda çok daha etkin olacak işler yapacaktı. Sonuçta Devletçilik ilkesi de, Büyük Buhran döneminde, her ülkede olduğu gibi Türkiye'de de sanayii atılımlarını alevlendirmek için konulan ilkelerden biriydi. Zamanla, özel sektöre çok daha fazla yer verildi.*
Emperyalizm ile Kapitalizm arasındaki ilişki, birini desteklediğinizde diğerinin de tarafı olduğunuz anlamına gelmiyor. Atatürk emperyalist midir? Hayır değildir. Yani en azından yaptıkları ve söyledikleri, bizim böyle bir sonuca varmamızı gerektirmez. Emperyalizm'e karşı mücadele vermiştir ama emperyalist olmaması ya da Emperyalizm'e karşı olması, anti-kapitalist olduğu anlamına da gelmez.
*"Devletçiliğin bizce anlamı şudur: Kişilerin özel teşebbüslerini ve şahsi faaliyetlerini esas tutmak, fakat büyük bir milletin ve geniş bir memleketin ihtiyaçlarını ve çok şeylerin yapılmadığını göz önünde tutarak, memleket ekonomisini devletin eline almak. (1936)
Prensip olarak, devlet ferdin yerine geçmemelidir. Fakat ferdin gelişmesi için genel şartları göz önünde bulundurmalıdır.(1930)
Kesin zaruret olmadıkça, piyasalara karışılmaz, bununla beraber, hiç bir piyasa da başıboş değildir.(1937)" - http://www.ataturk.net/cumh/devlet.html
M.Kemal kapitalisttir arkadaşlar. Devletiçilik dediğimiz ulus-devletlerin kapitalizme geçişlerinde milli bir burjuva sınıfı yaratabilmek için devletin ekonomik gücünü kullanmasıdır. Ama amaç burjuva sınıfı yaratmaktır!