Çoğu consumer AVCHD kameranın 17, HDV kameranın da 25 Mbps olduğunu da eklemek gerek...

4:0:0 olunca oradaki 0 ne anlama geliyor ?

Örnekleme yapılmadığı anlamına geliyor. D3 renkli görüntüler için uygun bir kopyalama medyası değil mesela. Ancak renk örneği içeren medyanın en son jenerasyonu (kopyası) olur.

AVCHD ne demek birde? Her yerde karşıma çıkıyor? deneme.avi deneme.mpg gibi bir ukayıt formatının adı mı?

http://en.wikipedia.org/wiki/AVCHD " onclick="window.open(this.href);return false;

buradan bakmak sanırım hepimizin anlatacağından daha doyurucu olacaktır.

Arkadaşlar iki sorum var;
1- Panasonic TM700 "28 Mbps" kayıt yapabiliyor. Mesela biz tv de gösterilebilecek Foça'yla ilgili bir belgesel hazırlarken "28 Mbps" de mi çekmeliyiz yoksa daha düşük ayarda da çeksek olur mu?

Yani kamera AVCHD formatında:
1080/60p 28 Mbps
1080/60i 17 Mbps
13, 9, 5 Mbps diye değiştirilebiliyor.

İllahaki 28 Mbps demi çekmeliyiz yoksa 17 veya 13 Mbps de olur mu?

2- Birde NTSC veya PAL diye iki modeli var bu kameranın. Kamerayı NTSC alsak, görüntüleri kurgu programı ile kaydederken PAL olarak kaydedemezmiyiz? Sonuçta birçok tv yapımı Amerikadan. Görüntü kaybı biraz olabilir ama tv'ye verirken sıkıntı yaratır mı?

1- TV'ye çıkacak yani broadcast için yapılan tüm çekimlerde 28mbps en alt sınır olmalıdır. 35'in altı büyük ekranlarda sıkıntılı. Tabii bu veri kalitesi yüksek kanallar için. Uyduruk mahalli kanallar zaten cep telefonu kalitesinde yayın yapıyorlar uydu üzerinden.

2. NTSC-PAL dönüşüm yapılır ama bazı noktalarda atlama vb sorunu olabiliyor. Kullandığınız yazılım ve görüntünün içeriği bu noktada önemli. Sabit görüntüler çok sorun çıkarmaz ama aksiyon veya spor olaylarında sorun olabiliyor. TV yapımının orjinalinin ABD kökenli olması broadcast anında da ntsc olduğunu göstermez. Profesyonel yayın sistemleri onu online dönüştürerek yayınlar ve siz farketmezsiniz ama kasetten kasede aktarma durumunda vb sorun olabilir. PAL çalışmanız daha yerinde olur.

Bir de eliniz altındaki bilgisayar vb çok güçlü değilse ve bir de bu kadar veriyi taşıyacak yeriniz yoksa 720p çalışabilirsiniz. Nasıl olsa 1080p yayın yok. HD denenlerin hemen hepsi 720i.

Güzel bilgiler bunlar, sağolun

Şu 8bit-10-bit-12-bit diye giden bit mevzusunu bir türlü anlayamıyor anlamlandıramıyorum, mevcut kameralar üzerinden konuşayım ki zaten bilmiyorum iyice absürt sorular sormayayım.

1.) Sony a7s maksimum 8bit, 50mbps kayıt ediyor.
2.) Sony a7s ii, maksimum 8bit, 100mbps kayıt edecekmiş.
3.) Panasonic Gh4 maksimum 8bit, 200mbps kayıt ediyor.

Fulguranın bloğunu altüst ettiğimde vaadedilen mbps rakamının o x makinesi için, kayıt anında alınabilecek en üst sınır veri miktarı olduğunu öğrendim.

Sorularıma gelirsem,
1.) Burada ki 8-10-12 diye giden bitler nedir ? neyin ölçütüdür ? Mbps'ler alabileceğimiz veri miktarı tamam fakat bu bit kısmını kavrayamıyorum.

2.) Atıyorum en üst sınırlarında kayıt aldığımız bir görüntü için konuşalım, elimizde 100mbps ve 200mbps 1'er saniye kayıt var. Bunların kayıtları 100mbps=12.5mb, 200mbps=25mb olmalı. Fakat ikiside 8bit diye adlandırılıyor, 200mbps'de elimizde daha çok veri var ve veri farkı 2katına çıktı. 8bit yerine, 10 bit olduğunda elimizde ki veri hangi çarpanla artacak ? Kaliteye ve elimizdeki veri miktarına etkisi tam olarak nedir ?

3.)Yukarıda bahsedilen 24bit den baz alarak konuşuyorum, 4:4:4 örnekleme denen şey hey piksel için RGB ölçümü yapıldığı manasına geliyor ise, 4:4:4 kayıt için minimum 12bit mi gereklidir ? Aynı şey 4:4:2 için 10bit, 4:2:2 için 8bit ve 4:2:0 için 6 bit demek midir ? Eğer öyle ise dslr türü makinelerin çoğu 8bit video çekiyor ve 4:2:0 oldukları yazıyor, anlamlandıramadım.

4.) Raw'dan bahsettiğimizde raw kaç bittir ? Her marka ve modelin raw kodlaması farklı mıdır ? Yoksa standart sayılabilecek bir değeri var mıdır ?

Kafamı en çok karıştıran nokta ise BM Ursa Mini'nin Özelliklerini okurken ortaya çıktı.

4000 x 2160: CinemaDNG Raw - 265 MB/s
3840 x 2160: Apple ProRes 444 XQ - 312.5 MB/s

Olarak yazılmışlar, üretici burada herhangi bir bit değeri belirtmemiş. Aşağıda ise şöyle bir kısım var, ''Output:1 x 12G-SDI -- 10-bit 4:2:2'' Şimdi bu kamera harici çıkıştan 10bit 4:2:2 veriyor ise yukarıda kaydettiklerini CFast kartlara acaba kaç bit olarak kaydediyor ? sorusu oluştu kafamda.

5.) Raw neden ProRes 444 XQ den düşük veri kaydediyor ?

Son soru olarak bu formatlar, codecler, bit değerleri hakkında uzunca yazı ve bilgiye ulaşabileceğim bildiğiniz kaynaklar varsa okumak istiyorum, internet yazıları olabilir, basılı kitap olabilir her türlü kaynağa açığım. Çok teknik ingilizceye kaçmadıkça ingilizce kaynaklarıda okuyabilirim. Sizleri çok yoruyorum affınıza sığınarak şimdiden hepinize teşekkür ediyorum.

Birbirinden farklı kavramları biraz karıştırmışız. Sorduğunuz temel soru olan 8-10 vb bit olayı piksel bazlı renk tanımlama (color depth) için geçerli bir durum iken, diğer veri oranları ise saniyedeki toplam veri akışı (bitrate) ile ilgili. Tek tek gidelim:
Şu 8bit-10-bit-12-bit diye giden bit mevzusunu bir türlü anlayamıyor anlamlandıramıyorum, mevcut kameralar üzerinden konuşayım ki zaten bilmiyorum iyice absürt sorular sormayayım.

1.) Sony a7s maksimum 8bit, 50mbps kayıt ediyor.
2.) Sony a7s ii, maksimum 8bit, 100mbps kayıt edecekmiş.
3.) Panasonic Gh4 maksimum 8bit, 200mbps kayıt ediyor.

Fulguranın bloğunu altüst ettiğimde vaadedilen mbps rakamının o x makinesi için, kayıt anında alınabilecek en üst sınır veri miktarı olduğunu öğrendim.

Sorularıma gelirsem,
1.) Burada ki 8-10-12 diye giden bitler nedir ? neyin ölçütüdür ? Mbps'ler alabileceğimiz veri miktarı tamam fakat bu bit kısmını kavrayamıyorum..

Normal HD çözünürlüğü olan bir sensörü alalım. Bir kare 1920x1080 pikselden yani 2.073.600 noktacıktan oluşur. Bu noktaların renk değerlerinin tek tek sayısal olarak tanımlanması gerekli. Yani her bir noktayı oluşturan renk değeri R, G ve B renklerinin bir karması olarak ve sayısal olarak kodlanarak ifade edilmeli. Bitler olarak sorduğunuz ve Renk derinliği (color depth) denen durum bu. 8 bit dediğimizde her bir renk için 8 bitlik bir palet esas alınarak kodlama yapılıyor demek istiyoruz.

Matematiksel olarak, 1 bit ile 2 renk tonu, 3 bit ile 8 ton, 4 bit ile 16 ton ... 8 bit ile de 256 tonluk bir değer paletinin kullanılması mümkün. Yani, RGB renklerinden her birisini anlatmak için 256şerlik paletler kullanılır. Burada 8 bit x 3 renk = 24 bit tru-color dediğimiz sistem ortaya çıktı ama kısaca buna 8 bitlik renk sistemi diyoruz.

Eğer renk başına 10 bitlik bir palet kullanılırsa, her bir renk için kullanabileceğin ton sayısı renk başına 1024 tona çıkar. 12 bit ile ise renk başına 4096 ton anlatılabilir. Genelde bakınca şunu görüyoruz. Bir karelik resimde 8 bit ile toplam 16,777,216 olası renk (256'nın kübü), 10 bit ile 1 milyarın üzerinde renk, 12 bit ile 68 milyarın üzerinde renk gösterilebilir. Buna karşın, insan gözü 8 bitlik resim ile 10 bitliği bile pek ayırdedemediği için 8 bit üstüne pek gerek duyulmaz. Yani tüm televizyonlar, DVDle,r BluRayler, uydu yayınları 8 bitlik renk sistemini kullanır.

Bu renk derinliği aynı zamanda söz konusu video dosyasının veri miktarını ve büyüklüğünü de belirler. Uzatmadan göstereyim; Wikipedia şu tabloyu vermiş:

1080i and 1080p HDTV uncompressed

8 bit @ 1920 x 1080 @ 24fps = 95 MB/s, or 334 GB/h.
10 bit @ 1920 x 1080 @ 24fps = 127 MB/s, or 445 GB/h.

8 bit @ 1920 x 1080 @ 25fps = 99 MB/s, or 348 GB/h.
10 bit @ 1920 x 1080 @ 25fps = 132 MB/s, or 463 GB/h.

8 bit @ 1920 x 1080 @ 29.97fps = 119 MB/s, or 417 GB/h.
10 bit @ 1920 x 1080 @ 29.97fps = 158 MB/s, or 556 GB/h.

1080i and 1080p HDTV RGB (4:4:4) uncompressed
10 bit @ 1280 x 720p @ 60fps = 211 MB/s, or 742 GB/h.
10 bit @ 1920 x 1080 @ 24fps = 190 MB/s, or 667 GB/h.
10 bit @ 1920 x 1080 @ 50i = 198 MB/s, or 695 GB/h.
10 bit @ 1920 x 1080 @ 60i = 237 MB/s, or 834 GB/h.

Gördüğünüz bu son değerler sıkıştırılmamış veri. Bunu h.264 kullanarak daha makul değerlere indirebiliyoruz. Kameraları verdikleri değerler de kendi sıkıştırmaları ile elde edilebilecek en üst değerler. GH4 size diyor ki, "ben 8 bitlik sistem kullanıyorum ve bununla saniyede 200mb veri kaydı yapabilirim."

2.) Atıyorum en üst sınırlarında kayıt aldığımız bir görüntü için konuşalım, elimizde 100mbps ve 200mbps 1'er saniye kayıt var. Bunların kayıtları 100mbps=12.5mb, 200mbps=25mb olmalı. Fakat ikiside 8bit diye adlandırılıyor, 200mbps'de elimizde daha çok veri var ve veri farkı 2katına çıktı. 8bit yerine, 10 bit olduğunda elimizde ki veri hangi çarpanla artacak ? Kaliteye ve elimizdeki veri miktarına etkisi tam olarak nedir ?

Verdiğiniz 12.5 ve 25 mb değerleri 8bitlik dosya büyüklükleri. Bunlar sıkıştırmadan geçmiş değerler olduğu için sizi yanıltabilir. Sıkıştırılmamış veri miktarına bakalım:

Sıkıştırılmamış sürekli veri miktarı = Renk derinliği X Karedeki toplam piksel sayısı X Saniyedeki kare sayısı

SSVM = 8 bit X 2.073.600 X 25 = 414.720.000 mbps --> Bu değer h.264 ile sıkıştırılır ve saptanan tepe değerine göre veri atılır. Canon 7D ile 6.25 Mb/s dosya olur, Sony ile 12.5 olur, GH4 ile 25 MB dosya olur. 10 bit renk isterseniz standart h.264 ile olmaz çünkü h.264 8 bit ile sınırlı. Başka codec kullanacaksınız. O zaman da oransal olarak veri miktarı ve dosya boyutu artacak.
3.)Yukarıda bahsedilen 24bit den baz alarak konuşuyorum, 4:4:4 örnekleme denen şey hey piksel için RGB ölçümü yapıldığı manasına geliyor ise, 4:4:4 kayıt için minimum 12bit mi gereklidir ? Aynı şey 4:4:2 için 10bit, 4:2:2 için 8bit ve 4:2:0 için 6 bit demek midir ? Eğer öyle ise dslr türü makinelerin çoğu 8bit video çekiyor ve 4:2:0 oldukları yazıyor, anlamlandıramadım.

Bu ilginç bir durum. Kameradan kameraya değişir bu. Yani aslında ille de 8 bit --> 4:2:0, 10 bit --> 4:2:2, 12 bit --> 4:4:4 diye bir denklik zorunluluğu yok ama bütün 4:2:2 ProRes formatları aynı zamanda 10 bittir. Bit cinsinden olanlar kodlama skalası yani bir tür palet iken 4:X:X formatında verilenler ise renk sıkıştırması (color subsampling) diye görün. Aslında teknik olarak 8 bit ile de 4:2:0 hatta 4:4:4 mümkün ama bu kullanılmaz. O derece yüksek renk bilgisi doğal olarak yüksek bit ile ifade edilmelidir. 4:4:4 zaten neredeyse hiç kullanılmaz. 10bitilik veriyi bile görecek monitörümüz yok adam gibi. Profesyonel dünyada en yaygın kodlama 4:2:2'dir. Bu kodlamayı 10,12 ya da 14 bit kullanarak yapabilirsiniz.

DSLRler biraz karışık: 5D sensörü 14 bittir ama bu fotoğraf çekerken kullanılır. Video kaydı yaparken veri 8 bit ile kodlanır ve renk bilgisi de 4:2:0'a düşürülür. GH4 ve Sony A7 gibi yeni kameralar dahili karta 8 bit 4:2:0 kayıt yaparken harici sinyal olarak 10 bit 4:2:2 verebiliyorlar. 5D üzerinden de ML ile raw modunda 14 bit video verisi alınabiliyor dediğim gibi.
4.) Raw'dan bahsettiğimizde raw kaç bittir ? Her marka ve modelin raw kodlaması farklı mıdır ?Yoksa standart sayılabilecek bir değeri var mıdır ?

Kameradan kameraya değişir. Kameranın sensörü kaç bitte çalışıyorsa raw da odur. 5D ile 14 bit, BMPCC ile 12 bit oluyor. Raw olunca 4lükodlama geçersiz. Yani 4:2:2 ya da 4:4:4 gibi bir ifde doğru değil. Raw sinyal daha o aşamaya gelmeden alınıyor.
Kafamı en çok karıştıran nokta ise BM Ursa Mini'nin Özelliklerini okurken ortaya çıktı.

4000 x 2160: CinemaDNG Raw - 265 MB/s
3840 x 2160: Apple ProRes 444 XQ - 312.5 MB/s

Olarak yazılmışlar, üretici burada herhangi bir bit değeri belirtmemiş. Aşağıda ise şöyle bir kısım var, ''Output:1 x 12G-SDI -- 10-bit 4:2:2'' Şimdi bu kamera harici çıkıştan 10bit 4:2:2 veriyor ise yukarıda kaydettiklerini CFast kartlara acaba kaç bit olarak kaydediyor ? sorusu oluştu kafamda.

Apple ProRes 444 XQ denen codec kanal başına 12 bit'e kadar kodlama yapabilen bir standardın adıdır. Ursa Mini de dahili karta 12 bit raw DNG ya da 12 bit ProRes (ister 4:4:4, ister 4:2:2) kayıt yapmakta. 12G SDI çıkışı ise 10 bit 4:2:2 vermekte. Bu kamera stüdyo kullanımından çok hareketli kullanım için tasarlanmış olduğu için SDI çıkışını daha kaliteli görüntü için değil de monitör vb için önermekteler demek.
5.) Raw neden ProRes 444 XQ den düşük veri kaydediyor ?

Öyle bir durum yok. Bu değerleri "...'e kadar" diye okumanızı öneririm. Yeni format Apple ProRes 444 XQ bu değere kadar veri yazabilir. Ayrıca burada verilen RAW değeri 3:1 ve 4:1 sıkıştırmalı (visually lossless) türden olmalı. Ayrıca çözünürlük farkı da var. Bu arada, Ursa aslında 4608 x 2592 kaydediyor. Raw çözünürlüğü de bu olsa gerek.

a

Son soru olarak bu formatlar, codecler, bit değerleri hakkında uzunca yazı ve bilgiye ulaşabileceğim bildiğiniz kaynaklar varsa okumak istiyorum, internet yazıları olabilir, basılı kitap olabilir her türlü kaynağa açığım. Çok teknik ingilizceye kaçmadıkça ingilizce kaynaklarıda okuyabilirim. Sizleri çok yoruyorum affınıza sığınarak şimdiden hepinize teşekkür ediyorum.

Tek bir kaynakta bunları istediğiniz basitlikte bulmanız zor. Wİkipedia ya da Apple kaynaklarına bakabilirsiniz ama sorularınızın cevaplarına birebir ulaşacağınızı sanmam. İnternet üzerinde güzel bilgiler var ama her biri ayrı bir yerde. Ben basitleştirerek kendi blogumda yazmaya çalışmıştım.

Üstat ne kadar teşekkür etsem azdır, okurken sevinçten gözlerim parladı diyebilirim. Okuldaki hocalarımıza sorsak oturup bu kadar detaylı cevap vermiyorlar, gerçekten emeğin ve anlatma şevkin için sonsuz teşekkür ediyorum. Sonunda mevzu kafamda şekillendi işin matematik kısmını oturtabildim. Bu açıklamalar benim gibi bu konuyu kavrayamayan insanlar için altın değerinde olacaktır eminim.

Ayrıca Ursa mini 4k için bilgilerine bakarken B&H photodan yararlanmıştım ve yanlış yazmışlar. BM'nin kendi sitesinden girip bi kontrol edeyim dedim. Dediğiniz gibi 4k sıkıştırmasız raw formatın maksimum yazım oranı daha yüksekmiş.

İlgili link: https://www.blackmagicdesign.com/products/blackmagicursamini/techspecs/W-URSA-08

Evet tahmin ettiğimiz gibiymiş. Kolay gelsin.