Forumda şimdiye kadar hep vizyon hakkında ticari bilgiler gördüm. O yüzden bu başlığı da merakımdan dolayı açayım dedim. Sorum şöyle, artık her yıl çekilen film sayısı giderek artıyor. Sanat sineması ya da arthouse denilen yahut festival filmi denilen filmler de teknoloji sayesinde sayıca arttılar ama anlamadığım bir nokta var. Bu filmlerden yalnızca 1 2 tanesi büyük ödüller alabiliyor. Vizyonda ise genelde maksimum 5 bin, istisnalar 10 bin bilet satıyor. Mesela Küf filmi iyi bir film benim için ama ödül de alamadı ve vizyona da giremedi. Sanırım bir salonda gösterilmiş ve 400 bilet satmış. Küçük çapta ödüller aldı mı bilmiyorum. Hadi Nbc ilk filmlerden sonra tanındı ve yapımcılar da buldu, yurtdışına satıyor. Zaten artık global bir yönetmen oldu. Onu ayrı tutuyorum bu yüzden. Bahsettiğim bu filmler bütçesini nasıl çıkarıyor? Bu filmler yurtdışına satılabiliyor mu? Diyelim yönetmen para kazanmıyor. Ama hiçbir yapımcı para yatırmaz kazanamayacağı bir filme. Oyuncusu, teknik ekibi falan filan derken bu parayı nasıl kazanıyorlar? Dvd satabildiklerini de sanmıyorum.
1. Kültür Bakanlığı ya da benzer fonlar desteğiyle kendilerini finanse ediyorlar. Böyle çekiliyorlar. Ne zarar ne kar ediyorlar.
2. Zarar ediyorlar.
3. Ödül kazanıp vizyona giriyorlar ve kısmen para kazanıyorlar.
Kapitalizm her yerde kapitalizm. Festival olaylarını öğrendikçe daha da kıl oluyorum. Bu durumda eğer siz ünlü oyuncu oynatmıyorsanız, korku filmi ya da komedi filmi yapmıyorsanız tek çareniz festivalden ödül alarak vizyona girmek ve üç beş bir şey kazanarak film yapmaya çalışmak. Altın Portakal'ın jürileri de Müjde Ar falan oluyor zaten. Araya bir iki tane "bu adam işi biliyor" denebilecek birilerini koyuyorlar. Sonra film seçiyorlar. Böyle olunca da insanlar bu sefer de festival formunda film çekmeye çalışacaklar. Bu bir boyutu.
Zarar ediyorlar kısmı da hepten anlamsızlığa düşürüyor. Filminiz kötü olabilir ve hiçbir yerde beğenilmeyebilir ama iyi bir film Türkiye'de ilgi görmüyor. Eskiden iyi bir eser kendi alıcısını bulur diyordum ama bazen film yorumlarına bakıyorum ve çok uzak olduğunu görüyorum. İnsanlar aksiyon, twist, eğlence bekliyorlar filmden. Dramatik bir olgunluk beklemiyorlar, sevemiyorlar filmleri.
Durum böyleyken sinema yaparak yaşamını sürdürmek isteyen birinin vizyona oynaması gerekiyor demek ki. 3. dünya ülkesi olmanın, toplumun sosyolojik ahvalinin kaçınılmaz sonuçları. Kendi kendime sonuç çıkardım mesajı yazarken.
Bu dünyanın her yerinde böyle ama. Sanat filmi çekerek para kazanan bilmiyorum ben. ancak akademisyen vb başka bir mesleğin olur ve bu işi para gütmeden yaparsan yaparsın zaten. sanat filminin para kazandırdığı pek görülmüş değildir.
bu gibi bir tartışma yerine söz konusu sanatsal kaygıları daha popüler formlara nasıl taşıyabiliriz diye sormak lazım bence. yani aksiyon ya da komedi denen şeyler doğaları gereği kötü değildir. Kötü yapıldıkları için kötüdür bunlar. yoksa siyasi içerikli zombi filimi de yaparsın, psikolojik/sanatsal/varoluşsal korku filmi de çekersin. popüler her zaman kötü değildir.
Sinema hem bir hastalık hem de tedavisinin ortak adıdır.
Sorularınızı özel mesaj yerine forum üzerinden herkese açık sormanızı rica ediyorum.
Evet Fulgura o açıdan söylemedim. Yani monty python filmleri benim için sinema tarihinin en iyi filmleri arasındadır. Demek istediğim şuydu; korku filmi ya da komedi filmi yapmak istemiyorsunuz diyelim, dram yapacaksınız ve castınızın filminizi satacak potansiyeli yok. Ağlak dram da yapmak istemiyorsunuz, o zaman bu filmi nasıl satabileceksiniz? Atıyorum Uzak filmini çektiniz ve ödül almadı. Bu durumu anlamaya çalışıyordum. Demek ki dediğiniz gibi eğer böyle filmler yapacaksanız başka bir işinizin olması gerekiyor.
Az önce tam da dediğinizi düşünüyordum. İkisinin ortası bulunamaz mı acaba? Böyle örnekler de var elbette ama yine de bu filmler için vizyonun gerektirdiği kriterleri uygulamak lazım. Yine birilerini filmin izlenebileceğine ikna edip yapım ve yapım sonrası desteği bulmanız lazım. Ki sanırım ancak bu şekilde yine başka işler yapıp diğer yandan sinema yaparak yaşayabiliyorsunuz. Yüzbinlere ulaşmadan film çekerek yaşayan yönetmen yok galiba.
geçenlerde ben de benzer bi başlık açtım ama tam cevabını bulamadım. reha erdem bildiğim kadarıyla reklam filmi çekiyor. dizi çeken de var. ama reklam ve diziye bulaşmayıp sadece festivale yönelik film çeken birçok yönetmen var. şimdi bu adamlar para kazanmıyor olsa 2. 3. filmini çekemez. ama çekiyor. kültür bakanlığı fonu desem bildiğim kadarıyla ödül alınsa bile onlar geri ödeniyor. yanılıyor muyum burda? hibe mi ediliyor yoksa? eğer hibe ediliyorsa belki bütçe oradan sağlanıyor olabilir ama o zaman bu adamlar ne yiyor ne içiyor? 🙂 gerçekten film çekmek için 2. bir işe ihtiyaç var türkiye'de. e o 2. işten de sinemaya vakit kalmaz zaten.
bu arada insanların iyi film izlemediğine katılmıyorum. geçenlerde internette reha erdem'in jin filmini gördüm 600 bin civarı izlenmiş. festivallerde gösterilen birçok film vardı 500 bin üzeri izlenen. insanlar ulaşabilirlerse iyi filmleri izliyorlar aslında. ama ulaşmak sorun işte. sanatsal kaygılar güden sinemanın da çoğu sanat dalında olduğu gibi az takipçisi olur bu kabul. ama durum türkiye'de büyük bir çıkmazda bence. tamam nbc bi aşk-aksiyon filmi kadar izlenmesin de ne bileyim bi onur ünlü de zar zor film çekmesin mesela.
sanırım bütçeyi olabildiğince düşük tutarak. yani kamera arkası ekip 2 kişi civarı olacak, kamera önünde de öyle fazla oyuncu olmayacak ve az mekanla olur bu iş 🙂
yani 10-20 bin kişi izlese 1 tl kazançtan 10-20 bin tl kazanarak döndürcen filmi. elbette senin geçimin başka kanallardan olmak durumunda...ya da geçinmek zorunda olmayacaksın...böyle böyle tanınaraktan da fonlar bağışlar yapımcılar bulmayı umacaksın...tabi senaryon en azından orta halli olacak, sonra ışık, çerçevelemeyi, oyuncu yönetimi vs. yi bileceksin...ama bence sanat filmi diye işe başlamak başlı başına hata...10-20 bine anlatacak güzel hikayeler bulmak lazım sonra da peşinden gitmek...