Selam. Nuri Bilge'nin şu kamera arkası videosunu izledim. Adamın biri altına "Yönetmen çekim sırasında sürekli talimat veriyor. Bu sesler filme nasıl karışmıyor? Ortam ve objelerin sesini daha sonra nasıl ekliyorsunuz? Bunu anlamıyorum." yazmış. Gerçekten bu tam olarak nasıl gerçekleşiyor? Nuri Bilge, sesi hiç düşünmeyip çekim sırasında kafasına göre takılıp gerisini sesçiye mi emanet ediyor? (Filmi sesli olarak çekmesine rağmen) Eğer böyle yapıyorsa bu amatör filmciler için bir risk değil midir? Çünkü her zaman foley imkanı olmuyor maalesef KEzzAP
NBC tam olarak nasıl yapıyor bilmesem de, güzel bir bütçeniz ve iyi bir ses ekibiniz varsa çekimde çok rahat takılabilirsiniz. Sesçiler gerekirse tüm filmi baştan sona kaydederler. Değilse bile yönetmen konuşması veya başka istenmeyen bir ses varsa orası kısılır, kesilir, ortam sesiyle doldurulur. Bir nevi, sese yama yapılır. Birden fazla mikrofonla çalışmanın faydası da büyük. Oyuncu üzerinde mikrofon varsa, yönetmenin sesi duyulsa bile çok düşük olur. O sahne için boom'un kaydı yerine oyuncudaki mikrofonun kaydı kullanılır mesela.
Bu tabii ki amatör filmciler için risk. Yalnız replikler üzerine konuşmamak lazım. Onların telafisi ancak dublajla olurken, diğer pek çok ses yeniden kaydedilir veya benzetilir.
Bir de boom mikrofonların pick-up açıları var. Kimisi çok dar oluyor, yani sadece belirli bir yöndeki sesleri kuvvetli alıyor.
Konuşmalar üst üste binmedikden sonra temizlenmesi kolay oluyor.
Oyuncunun replikleri sırasında başka konuşma olmuyor bu şekilde oyuncunun konuşması o kanaldan rahat alınıyor , ortam sesi zaten tekrar eden bir loop olduğundan sorun çıkmıyor.
Bu tarz çekimlerde bolca boş ortam sesi alınır. Bu vesileyle aynı ortama ait yama yapacak ortam sesi cepte olur. Diyaloglar genelde supercardioid (yani nişanlanan hedef dışında sesi mümkün mertebe az alan) boom mikrofonlarla kaydedildiği için diyaloglar da ortam sesinin çok çok üstünde bir seviyede kaydedilmiş olur. Yönetmen konuşurken harcanan sesler de daha sonra foley olarak kaydedilir. (mesela biri biri çay karıştırıyorken yönetmen konuşursa, o çay karıştırma sesi daha sonra kaydedilir ya da ellerindeki foley kütüphanelerinden alınır ve oraya yerleştirilir.)
ses miksajı çok kanallı yapılan bir iş olduğu için bunu tek bir kanal gibi düşünmeyince gayet anlaşılabilir. Ama unutulmamalı ki Nuri Bilge Ceylan gibi bütçeye sahip uzun metraj filmlerin final miksini iyi post prodüksiyon stüdyoları yapıyor. Amatör sinemacılar için böyle imkanlar yok ama bu umutsuzluk yaratmasın. Ses post prodüksiyonundan anlayan biri eldeki ekipmanlarla da o işi bir amatöre göre fazlasıyla kurtaracaktır.
Önemli olan diyaloglar esnasına başkasının konuşmaması ya da diyaloğu maskeleyecek bir ses çıkarmamak. Eğer ki çekimde farkedilmedi ve daha sonra böyle bir şey yaşandığı farkedilirse de o zaman oyuncuya dublaj yaptırmak en mantıklı seçenek. Dublajın yapıldığı ortamla çekimin yapıldığı ortamın ve oyuncunun günden güne değişebilecek ruh ve fiziksel haline göre seste farklılıklar olacaktır. Bunu da miksajcı türlü yöntemlerle birbirine uydurmayı bilir.
Film müziği, ses tasarımı ve miks gibi konular ile ilgili her türlü yardıma açığım.
İletişim: [email protected]