ya da biz öyle sanıyoruz 😉
bu adreste bu deneyi evde kendiniz de yapabilirsiniz diyor. ölçüler bardakla kaşıkla:
http://www.scientificamerican.com/slideshow.cfm?id=a-do-it-yourself-quantum-eraser&photo_id=E1279E53-E7F2-99DF-3DE6F90A8586B7A6 " onclick="window.open(this.href);return false;
- zaman ne çabuk geçiyor.
- zaman duruyor da içinden biz geçiyoruz galiba.
Çok çok daha ilginci de şu. Bu deney normalde biz bakmadığımızda farklı sonuçlanmalı değil mi? Deneyin sonucunu bir videoya kaydedip kimsenin izlemediğini düşünelim. Bu durumda gözlemci de yok diyebiliriz. Fakat görüntüyü izlediğimiz anda geri yönelik olarak yine sonucu etkiliyoruz. Yani zamandan tamamen bağımsız. Kopuk birşey. Çoğu bilimetapan'ı çaresiz bırakan bir noktaya geliyor.
- baço
Kamera da bir gözlemcidir bana sorarsan.
Bilime tapılmaz zira bilim inanılacak veya tapılacak bir şey değildir. Çaresiz değil cevapsız ve o da şimdilik. İnsanların zamanında yıldırım çakınca tanrının gazabının geldiklerinden korktuklarını ama şimdi yıldırımdan enerji üretebilecek hale geldiklerini düşünebiliriz buna örnek olarak. Üretmiyorlar yani ama üretilebilir sanki, bak şimdi aklıma geldi, olamaz mı? Elektrikçilerden yorum bekliyorum :). Belki de yapıyorlardır, araştırmadım. İlla topraklamak mı lazım? Yoksa bir anda çok büyük bir yük geldiğinden mi depolanamıyor? Uzun bir sesli düşünme oldu bu..
Kelime oyunu yapmak veya bazı fikirleri kabul ettirmek için bunları demediğini biliyorum baco. Ama sen bunu düşünmesen de çok inceden bu güdüyle hareket edenler var (forumu kastetmiyorum). O nedenle bu uyarıları yapmak istedim.
Bildiğim kadarının, anlatabildiğim kadarı.. Eylem Planı.
Ömrünüzde duymadığınız bir sporla ilgili Türkiye'de ve dünyada neler yaşanıyor diye meraktan çatlıyorsanız Laff Ultimate'a beklerim.
bilimetapan? off ya..
öncelikle burada neden bahsettiğimizi gerçekten kaç kişi anlıyor merak ediyorum. mesela ben yukarıda verdiğim linkte veya wikipediada anlatılanların çok azını anlayabildim. kulaktan dolma bilgilerle insanların dünya algılarının değişmesi, böyle şeylerin rakı muhabbetine meze edilmesi çok tehlikeli.
mesela kuantum tedavisi falan gibi şeyler türemiş vaziyette. peynir ekmek gibi satılıyor bu tür bilimsel kisvesindeki şarlatanlıklar. üstelik müşterilerinin çoğu F=ma desen suratına bakacak düzeyde. onlara da böyle "çift yarık deneyi diye bir şey var" diye mi anlatıyorlar acaba?
burada benim anladığım "gözlem"den kasıt gözlemcinin gözlenen şeyle "fiziksel" bir ilişkiye girmesi sanki. yani fotonun hangi delikten geçtiğini tespit ederken deneye de müdahale etmiş oluyoruz. görmemiz veya videoya kaydetmemiz de zaten fotonun gözde veya kamerada sensör üzerine düşmesiyle mümkün.
okuduğumdan benim çıkardığım sonuç lisede öğrendiğimiz gibi fotonların ne dalga ne de parçacık modeline tam uymadığı, arada derede bir davranış gösterdiği. bilim hiç de çaresizmiş gibi gelmedi bana. tam tersine gayet de doğru yol üzerinde gibi.
- zaman ne çabuk geçiyor.
- zaman duruyor da içinden biz geçiyoruz galiba.
Bilimetapan lafına kimsenin alınmasına anlam veremedim. Ne kasdettiğime gelince, açıklıyım: Bilimin şu anda açıklayamadığı şeylere direk karşı çıkanlar. Bilimadamları değil yani. Takım tutar gibi bilim tutan bir zihniyet var ama işin garibi bu da bilime ters zaten, korkuyla hareket edip böyle birşey olamaz diyenler var. Neyse o ayrı mevzu, öylesine yazmıştım. Bilimin çaresiz kaldığını da söylemedim ama malesef herkes kendi anlamak istediği gibi anlayabiliyor.
@zepra: Kimse burada bunları konuşmak zorunda değil, seni de zorlayan yok. Tartışmamızı rakı muhabbetine benzetip, hatta tehlikeli diyen birinin de gelip bunları burada yazması zaten anlamsız. Katılmaman yeterli. Saygı duyarız.
Fotonlar arasındaki diğer bir ilişki de sicim teorisiyle açılanan ilişki. Örneğin iki foton birbirinden 45 derece açıyla yol alırken, birinin yönü değiştiğinde, diğeri de kainatın neresinde olursa olsun yön değiştiriyor. Bu da açıklanamayanlardan. Aralarındaki ilişki neye dayanıyor vs.
- baço
Bu noktada, yaşasın feynman diyagramları ve ötesi derim ben sana.Yukawa hipotezinden başlayarak, ciddi bir şekilde incelemen gerekir mevzuyu.Sicim kuramı, son noktada bişey çünkü.Daha 4 boyutlu uzayda cisim hareketlerini açıklamakta sorun yaşarken , 6 boyutlu uzay tam bir muamma.Dedim ya, koltuğuğna yaslan, keyfini çıkar 😉
Bu deney normalde biz bakmadığımızda farklı sonuçlanmalı değil mi? Deneyin sonucunu bir videoya kaydedip kimsenin izlemediğini düşünelim. Bu durumda gözlemci de yok diyebiliriz. Fakat görüntüyü izlediğimiz anda geri yönelik olarak yine sonucu etkiliyoruz. Yani zamandan tamamen bağımsız. Kopuk birşey.
Burada belki senin dediğin doğrudur ama ben katılmıyorum tabi kesin yanlıştır diyemem.. Katılmamamın sebebi de kameranın bu deneydeki "gözlemleme" ile direk bağdaşmaması. Yani buradaki gözlemleme sıradan bir gözle yapılamayacağı için bilimsel ölçümlerle fotonun hangi yarıktan geçtiğinin bulunması. Videoya almak gözlem sayılmamalı çünkü fotonun hangi yarıktan geçtiğini saptayacak kadar gelişmiş kamera henüz yok. İnsanın deneyi izlemesi de bir gözlem sayılmıyor ve foton yine kendisiyle girişimde bulunarak aydınlık-karanlık çizgileri oluşturuyor. Kamera da burada bir insandan farksız aciz bir alet : )
Fotonun bu tavrı ise insanı korkutuyor gerçekten. Sırf hangi yarıktan geçtiği anlaşılıyor diye tek yarıktan geçmesi, hangi yarıktan geçtiğini anlamak için bir gözlem yapılmadığında ise iki yarıktan da geçip kendisiyle girişim yapması insanın aklına mantığına uygun gelmiyor. Yarıklardan geçip geçmediğinin ölçüldüğünü nerden biliyor? Beyni mi var? Nerdeyiz biz ya, korktum yine... 🙄
...murat...
Buradaki kamera, onu ölcen cihazı temsil ediyor. Sen neyle ölçersen ölç sonuç gözlenince değişiyor kasıt o. Deney çok önceden yapılsa bile. Bu da bizim zaman kavramını sorgulamamızı sağlıyor işte. Yoksa elbette kamera ile çekmiyorlar fotonu.
@nihilprophet; sen beni akademik boyutta sokmak istiyorsun bu aleme de, ben sadece sonuçları ve bilimadamlarının yorumlarını okumak istiyorum. O kadar derine dalmam için matematik fizik vs. yeniden uğraşamam şimdi onlarla, yaşlı adamım ben 😀
- baço
Fotonun bu tavrı ise insanı korkutuyor gerçekten. Sırf hangi yarıktan geçtiği anlaşılıyor diye tek yarıktan geçmesi, hangi yarıktan geçtiğini anlamak için bir gözlem yapılmadığında ise iki yarıktan da geçip kendisiyle girişim yapması insanın aklına mantığına uygun gelmiyor. Yarıklardan geçip geçmediğinin ölçüldüğünü nerden biliyor? Beyni mi var? Nerdeyiz biz ya, korktum yine... 🙄
Gözlem yapılmadığında ne olduğunu bildiğimizi iddia etmemizin dayanağı yok. Bir şeye baktığın zaman oradadır, bakmadığı zaman orada durduğundan emin olamazsın kuantum evreninde.
Evrende her şey bu gözlem esasına dayanır bence. Bireyden başlayarak insan gözleyerek kendini oluşturur. Yoksa et, damar, sinir, ve boş bir beyindir gözlem olmasa. İnsanı insan yapan şey gözlem. Buna her yerde rastlarsınız zaten. Bilimde de var tasavvufta da. Bir de bakmak var görmek var. Her bakan göremiyor, hatta kuantum evreninde sen bakıyorsun gördüğün başka, ben bakıyorum gördüğüm başka.
Bu konuyu hayata bağlama çabam, verdiğim örnekler konudan uzaklaştırmasın sizi. Her ne kadar konuyla ilgilensem de benim için olay bizim yaşadığımız boyutla olan bağıdır, gerisi bilim adamlarının işi.
Dude, Tesla'nın en büyük hayallerinden biriydi. Yıldırım kontrol etmek için yıldırımı istediğin yerde oluşturabilmek lazım. Yoksa yılda bir kere, beş kere yıldırım düşecek (kalkacaktır aslı ya neyse) diye tesisat kurulmaz. Olay oradan patlıyor bence.
Star Trek'de warp hızı vardı. Hani ışık hızından kat kat hızlı olan hız.
" onclick="window.open(this.href);return false;
Uzayı bir örtüyü silkeler gibi silkeleyip hız mı kazanıyordu ne? Bu olayı bana anlatabilecek olan var mı? Çünkü ışık hızı denilen hızla evrende yolculuk yapmak demek kağnı ile dünyayı dolaşmak gibi sanırım.
Yapmayın. Aynı Big Bang'in çocuklarıyız hepimiz...
İstenilen yere yıldırım düşürülüyor aslında. Yani mm bazında değil ama metreler bazında bu yapılıyor. Özel küçük bir füze gönderiyorlar havai fişek gibi ve gönderilen yerin çevresine yıldırım düşüyor.
Star Trek, Star Wars gibi evrenlerde ışık hızına ulaşılır ama bunlar her zaman tam bilimsel şeyler değildir. Event Horizon'da da vardır bu, hatta bunlar teorik fizikçiler tarafından da yazılır ama bu yapılan şeyler gerçekten yapılsa muhtemelen o deliğe girenlerin atomları dahi kalmaz. Star Wars'da da örneğin hyperdrivelarla Hyperspace'e geçilir ışıktan hızlı gitmek için (başka evrenlerde de var bu). O bildiğimiz zuayan yıldızlar falan Hyperspace'e geçişi temsil eder. Burası alternatif bir evrendir ve uzay boşluğu sıkışmıştır o nedenle ışık hızından da yüksek hızlarda hareket edilir, ancak kütleler yine oradadır, yani karanlık madde sıkışmış olmasına rağmen gezegenler taşlar vs. oradadır, yani onlara çarpabilirsiniz.
Star Wars'da bir şey daha vardır örneğin, yapmaya çalışıyorlar şimdi. Senatörün kaçtığı geminin özel yelkenleri vardır (fizikçi arkadaşlar uyarsın düzelteyim maddenin ne olduğunu unuttum çünkü), adını unuttum bir parçacık var, bu parçacık normalde maddenin içinden geçebiliyor ama bu özel yelkenlerin içinden geçemiyor ve çarparak itme gücü yaratıyor, bu parçacık da her yerde olduğundan, hiçbir harcama ve enerji kullanmadan hareket mümkün oluyor. Bunu gerçekleştirebilecekleri maddeyi arıyordu bilim insanları en son. Ama o parçacık neydi unuttum.. Arattım da google'da bulamadım..
Event Horizon'daki de bir nevi Warptı, filmi izlersen orada çok güzel anlatıyor. Battlestar Galactica'da ise "atlıyorlar". Işınlanıyorlar yani. Bunların hepsi en fazla teori fizikte günümüzde. Örneğin bilim insanları bir atomu ışınlamayı başardılar deneysel olarak, teoride değil yani, bildiğiniz atomun kopyasını yarattılar. Ancak bizim gibi trilyon kere tirlyon atomun birleşiminden oluşan bir canlıyı, yani atomlar bütününü ışınlak günümüz için hayal.
Bildiğim kadarının, anlatabildiğim kadarı.. Eylem Planı.
Ömrünüzde duymadığınız bir sporla ilgili Türkiye'de ve dünyada neler yaşanıyor diye meraktan çatlıyorsanız Laff Ultimate'a beklerim.
nötrino dan bahsediyor olabilirmisin birader ?
Aynen, nörün diye kaldı aklımda, yok ya nöron başka bir şeydi, neydi bu diyordum :).
Dediğime dair herhangi bir şey bulamıyorum ama nette, ben üretmiş olayım teoriyi o zaman :). Yazdım buraya bak telif sayılır bu, dolar trilyoneri olabilirim ileride..
Bildiğim kadarının, anlatabildiğim kadarı.. Eylem Planı.
Ömrünüzde duymadığınız bir sporla ilgili Türkiye'de ve dünyada neler yaşanıyor diye meraktan çatlıyorsanız Laff Ultimate'a beklerim.
Abi orada şöle arıza bir durum var ama, o meret her yönde olduğundan dolayı, toplamda hareket kabiliyetin yine "0" olacak, bu arada event horizon daki olay, bir "kurt deliği" yaratmak üzerineydi, orada farkındaysan, gemi bir yere gidiyor ve geri dönüyordu, bence o gittiği yer anti-madde evreni, bilimsel bir cthulhu hikayesi tadı vermişti bana o film.