Arkadaşlar ben filmimde televizyon izleyen bir aile çekiyorum bir sahnede. Televizyonda açık olan atıyorum TRT nin bir programının görünmesi telif hakkı yaratır mı? Napalım sonuçta tv izliyor bu adamlar. Olan bir şeyi çekiyoruz biz de. Başıma iş açar mıyım tv ekranında trtnin bir programı görünse?
Ticari gelir elde ettiğiniz herseyde başkasına ait birşeyi kullanmak telif yaratır.
Ticari amaç tasimadiginiz sürece sorun yok .
Konu eski ama ben de bir soru sormak istiyorum yeni bir başlık açmak istemedim. Yukarıda Dnd çok açık bir biçimde ifade etmiş fakat filmimizde kullanacağımız haber görüntüleri telif hakkı doğurur mu? Sonuçta kanalların haber görüntüleride her zaman kendi görüntüleri olmuyor. Vatandaşın çektiği görüntüler de var ya da youtube'dan alınan görüntüler de. Haber görüntüleri için farklı bir durum var mıdır?
şahsi görüşüm: haber kanalları da vatandaşın birinin çektiği bir görüntüyü iha, aa, dha gibi haber ajanslarından satın alarak ekrana getirir çoğu zaman, dolayısı ile burada da telif durumu ortaya çıkar, hem haber kanalı hem ajans bakımından. haber kanalı olması o görüntünün telifsiz kullanılabileceği anlamına gelmez, hem haber kanalının hem de ajansın logosu görünüyordur ekranda.. diye düşünüyorum.
"Cahille girme münakaşaya. Ya sinirini zıplatır tavana, ya da yazık olur adabına.” Mevlâna 8)
Haber mevzusunda özel lisanlar var bildiğim kadarıyla ticari lisanstan farklı olarak. Fakat bu kısmı seni ilgilendirmiyor neticede. Sen haber olarak kullanmayacaksın ve ticari bir ürünün bir parçası olarak kullanacaksın. Haliyle ticari lisansa tabi olur. Mantığım ve bildiklerim bunu söylüyor. Yine de bir avukata danışmak lazım.
Bir televizyon kanalında yayınlanan haberi, filminde geçen bir sahnede kullandığında, kanalın logosunu ve/veya sunucuyu da gösteriyorsun. İkisini de göstermesen bile haberin görüntülerini, sunucunun sesini vs. veriyorsun sahnede. Her halükarda birilerine telif hakkı doğacaktır. Örnek veriyorum, filmindeki karakter X marka bilgisayar kullanıyor, sen de nasıl olsa X marka bilgisayar bana sponsor olmaz diye iletişime bile geçmiyorsun, bir yandan da gerçekçilik hissi açısından X markasını çirkin bir sticker ile gizlemiyorsun. O marka senden telif isteme hakkına sahiptir, hatta ve hatta markasını ondan izinsiz kullandığın için sana ek yaptırımlar çıkarabilir, çünkü "ben senin filminle anılmak istemiyorum, senin filmin benim markamın imajına uymuyor, hatta imajımı zedeliyor" diyebilir. "Ne alaka kardeşim, ben marka göstermiyorum ki, insanlar televizyon izliyor sonuçta" diyebilirsin, o zaman o kanal da sana "başka kanalı izlesinler, benim kanalımı izlemesinler" diyebilir. Öğrencilik yıllarımda ilk staj yaptığım sinema filmlerinden birinde çok sayıda içki masası sahnesi vardı. Yapımcı, içki firmalarının tamamının kapısını çaldı sponsorluk için, hepsi reddetti. Bu sefer yapımcı "bari sahnelerde gerçekçilik hissi olsun, markanızı kapatmayalım, sponsorluk istemiyoruz, gerekirse telif de öderiz" dedi, ancak yine tüm markalar tarafından reddedildi. Hiçbir marka, bedava da olsa söz konusu filmin reklamlarını yapmasını istemedi, gelecek telif parasını da istemediler. Aynı şekilde senin filmini izleyenler, haberini kullandığın televizyon kanalının sana sponsor olduğunu düşünecekler. Söz konusu televizyon kanalı ise, seninle ve/veya yaptığın filmle, verdiğin mesajla/temayla çok ters düşen bir ticari/siyasi imaja sahip olabilir ve bu duruma çok ciddi tepki gösterebilir.
Çok iyi anladım, teşekkür ederim cevaplarınız için
Eğer filminde bir haber sunumu geçirmek istiyorsan sana bir ücret karşılığında verdiğin senaryoya göre haber sunacak insanlar var. Online olarak bile buluyorsun. Bir haber stüdyosu koyuyorlar dijital olarak arkaya, bitti. Ama eğer bir haberi göstereceksen o noktada problem oluşur.
Peki, Dnd yukarıda 'Ticari amaç tasimadiginiz sürece sorun yok' demiş. Ben içerisinde telif hakkı doğuracak görüntüler kullandığım bir kısa filmi sadece Youtube'de yayınlasam ve para kazanma özelliğini de açmasam, yani hiçbir ticari amaç yok sadece deneme amaçlı çekilmiş bir kısa film, yine de teliflik bir durum söz konusu olur mu? Eğer olmazsa bu sefer Cem123'ün anlattıklarıyla çelişmiyor mu?
Olmaz muhtemelen. Yani en fazla videonu kaldırmanı isterler. Onun dışında bir şey olmaz sanırım.
Peki, Dnd yukarıda 'Ticari amaç tasimadiginiz sürece sorun yok' demiş. Ben içerisinde telif hakkı doğuracak görüntüler kullandığım bir kısa filmi sadece Youtube'de yayınlasam ve para kazanma özelliğini de açmasam, yani hiçbir ticari amaç yok sadece deneme amaçlı çekilmiş bir kısa film, yine de teliflik bir durum söz konusu olur mu? Eğer olmazsa bu sefer Cem123'ün anlattıklarıyla çelişmiyor mu?
Ya o videoya reklam koyarlar ve biriken para sana değil onlara gider, ya da Kezzap'ın dediği gibi videon yayından kaldırılır ve youtube'dan 1 ceza puanı yersin. Karşılaşacağın sonuç, telif sahibinin tavrına göre değişiyor. Belli ülkeler için videonu engellemeleri de olasılık dahilinde.
Youtube ceza puanı dediğim de uyarı. 3 ayda toplam 3 uyarı alırsan, kanalın kapatılıyor. Bu kural, son hatırladığım haliyle böyle. Sonradan değişmişse takip etmedim.
Youtube için; videoyu gizli olarak yükler ve bir iki gün beklerseniz telif problemi olup olmayacağını anlarsınız. Sorun varsa zaten anında uyarı görürsünüz. Yayına almadan kaldırırsınız. Hak ihlali cezası yememiş olursunuz.
Peki, Dnd yukarıda 'Ticari amaç tasimadiginiz sürece sorun yok' demiş. Ben içerisinde telif hakkı doğuracak görüntüler kullandığım bir kısa filmi sadece Youtube'de yayınlasam ve para kazanma özelliğini de açmasam, yani hiçbir ticari amaç yok sadece deneme amaçlı çekilmiş bir kısa film, yine de teliflik bir durum söz konusu olur mu? Eğer olmazsa bu sefer Cem123'ün anlattıklarıyla çelişmiyor mu?
Hocam, “ticari amaç” dediğimiz kavramın kapsamı çok geniş. Sen YouTube tarafından 1 kuruş ödeme almasan bile örnek olsun diye söylüyorum, mesela o video sayesinde adını duyuruyorsun, basamak atlıyorsun, atıyorum mesela diğer sosyal medya hesapların para kazanır hale geliyor ya da o deneme amaçlı video sayesinde daha başka, iyi yerlere geliyorsun. Bunların hiçbiri olmasa bile, bunu hak sahibi ya da YouTube düşünmez, direkt telife sokarlar işi. Bunu 10 sene önce konuşuyor olsaydık, “ne telifi, yükle gitsin” derdim. Çok eskiden herkes YouTube’a müzik klibi yüklerdi, hayvan gibi telife giren şeylerdi hem de. Her sinema öğrencisinin en az 1-2 müzikli klibi olurdu, hani sonunda falanca ders işin çekilmiştir notu yazanlardan. Düğüncülerin gelin/damat klipleri kaynıyordu mesela bir dönem. Hiçbir şey olmazdı. Ama o zamanlar ne telif falan bu kadar biliniyordu, ne bu kadar çok video yüklemesi yapılıyordu, ne de YouTube’un ışık hızında telifleri yakalayan bir yapay zekası vardı. Bir de mesele her zaman senin ticarin kazancın değil, telif hakkı sahibinin ticari kaybı; öyle bak duruma. Eğer amacın sadece deneme amaçlıysa, Vimeo’ya yükle, orada telif oluşturabilecek bir içeriğin tespit edilmesi çok uzun vadede olur, çoğu zaman da hiç olmaz. Çünkü yukarıda da dediğim gibi, mesele her zaman para değil, hak sahibi seninle anılmak istemeyebilir.