Çok uğraş verdim, koca bir zaman kaybına neden oldu ama yılmadım, uğraştım, buldum. Üstüne bir de film çektim ve festivallerde boy göstermeye başladı. Tamamen kendi çabalarımla öğrendim... Üzerinden gene bir hayli zaman geçti ve formda olmadığını farkettim, millete ikramımız olsun niyetiyle buyrun, afiyetle…
Öncelikle festival yetkilileri bile bu telif hakları konusunda tam bir bilgiye sahip değiller, bilmedikleri için bir çok festival yetkilisi cevap veremiyor. Hatta birçok haklı sorularımız bile onların kafalarını karıştırıyor...
Sizin yapmanız gerekenler:
1. Öncelikle sanatçıyla irtibata geçeceksiniz...
2. Filminizde kullanacağınız parçanın söz ve müzik eserleri başkalarına aitse onlardan da ayrı ayrı telif belgesi (muvafakatname) alacaksınız...
3. Ardından parçayı seslendiren kişiden telif belgesi (muvafakatname) alacaksınız..
4. Eğer orjinal kaydı kullanacaksanız, albümün çıktığı müzik firmasından izin alacaksınız (muvafakatname)
Muvafakatname 1: Söz yazarından
Muvafakatname 2: Müzik eseri sahibinden
Muvafakatname 3: Seslendiren sanatçıdan (Eser enstrümantal ve parça albümünde geçiyorsa gerek vardır).
Muvafakatname 4: Eğer orijinal kaydı kullanmışsanız yani cd’deki kaydı kullanmışsanız Albümün çıktığı şirketten de telif belgesi alacaksınız. Eğer eseri siz kendi imkanlarınızla tekrar çalıp kayıt yaptıysanız Muvafakatname 4’e gerek yoktur.
Buraya kadar olan kısımda eserin tüm parçalarının başkalarına ait olduğunu farzettik ve karşımıza 4 farklı almamız gerek muvafakatname çıktı.
5. Bestecinin veya söz yazarının editörü varsa izin vermeye editör yetkilidir.
6. Özellikle yabancı eserler için albüm veya parçaların haklarından sorumlu ülke temsilcileri vardır. Bunların iletişim bilgileri de gene MESAM, MÜYOBİR gibi kuruluşlarda mevcuttur. Tabi her eser için böyle bir temsilci yoktur; şansınıza...
7. Sanatçıların iletişim bilgilerine ulaşmak için MESAM, MÜYOBİR gibi kuruluşlara mail atacaksınız..
8. Cevap gelmediği takdirde yılmayacaksınız ve MESAM- MÜYOBİR i telden arayacaksınız sert bir ses tonu ile mail attığınızı ve cevap beklediğinizi belirteceksiniz...
9. MESAM- MÜYOBİR in avukatları tarafından size iletişim bilgileri gelecektir...
10. Klasik müzikler için telif hakkı şartı aranmamaktadır.
NOT: Muvafakatname size yukarda bahsettiğim avukatlar tarafından verilecektir.. yani bu belgeyi de siz bulacaksınız...
Bunlara ek olarak telif belgesi ücreti hakkında fazla kaygılanmayın sanatçılar kolaylık sağlıyor, ücret istemiyorlar.
- Şunu bir dene...
- Nedir bu?
- Tüm dualarının karşılığı diyebilirim.
Gia (1998)
Ben 10. maddeyi anlamadım. Yarışmalar tarafından mı telif hakkı belgesi/muvafakatnamesi istenmiyor.
Fikir ve sanat eserleri kanununa göre; eser sahibinin hakkı yaşamboyu + 70yıl , bağlantılı hakların süresi 50 yılla sınırlı.Bu sınır aşıldıktan sonra bütün fikir ve sanat eserleri kamuya mal olmuş oluyor.Bu aynı zamanda evrensel bir kanun.Klasik müzikler de bu sınırı aştıkları için tüm sahiplik haklarından muaf.
Çok beklersen,hiçbir şey yapamazsın.
Peki filminizde kullandığınız klasik eseri icra eden sanatçıların hakları (mekanik haklar), o eseri kaydedip yayınlayan firmanın yayın hakları (publishing license), bunlar telife dahil değil demek ki. Mozart'ın eserlerinin kamuya açık hale gelmesi başka şeydir, Mozart'ın eserinin basılı olduğu cdnin halkın kullanımına açık telifsiz olduğunu sanmak başka şeydir. Yayın hakları ve mekanik haklar hiç bir zaman sona ermez. İlgilenen varsa 5846'yı kurcalayabilir.
Eğer bir klasik eseri siz kaydettiriyorsanız o zaman telifsiz hale gelir sizin için. Öyle bir girişimde bulunan da olmaz muhtemelen bu kısa film falan işlerinde.
Klasik müzik değil de klasik müzik besteleri dersek sorun ortadan kalkacaktır. Bu çok fazla insanın ynaıldığı bir konu. Neyse, bence bu başlığı yapışkan yapalım, hergün hergün soranları da yönlendirelim buraya.
Benim bildiğim çünkü parça sadece yapımcı şirkete aittir zira sanatçı belirli bir para karşılığında (telif) o şarkının haklarını satar. Öyle değilmiş, öğrenmiş oldum ben de.
Bildiğim kadarının, anlatabildiğim kadarı.. Eylem Planı.
Ömrünüzde duymadığınız bir sporla ilgili Türkiye'de ve dünyada neler yaşanıyor diye meraktan çatlıyorsanız Laff Ultimate'a beklerim.
10. maddeyi yarışma/festivaller için yazmıştım. Ama klasik müzikler için şöyle bir yazı okumuştum; klasik müzikler yarışma/festival ve ticari amaçlar için, yapıldığı müzik firmasının kaydını kullanmamak şartıyla telif hakkı gerekmeden kullanılabilir.
Diğer soruna gelirsek klasik bir parçayı müzik şirketi albüm yapmışsa ve biz o albümden eseri aynen kullanmışsak; o zaman müzik şirketinden muvafakatname alınır.
- Şunu bir dene...
- Nedir bu?
- Tüm dualarının karşılığı diyebilirim.
Gia (1998)
Sickman,dediğin doğru.Recording hakları (master phonogram rights) diye bir hak sözkonusuymuş ve süresizmiş.Öğrenmiş oldum sağol.Ayrıca şunu da öğrendim:Bu müzik kayıtlarının lisansı kiralanabiliyormuş.Stok müzik diye adlandırılan bu kayıtların saniyesi 1 tl. gibi bir rakammış.Böyleyse eğer çok sorun değil; ama kiralamak ne demek?Şartları nedir?Onu pek anlamadım açıkçası.
Çok beklersen,hiçbir şey yapamazsın.
Kiralama yöntemi stok müzik şirketleri vasıtasıyla olur. Onlarda da genelde üç tür bulunur kiralayıcı açısından. Birincisi televizyon yayınları için, ikincisi tanıtım filmleri ve türleri için, üçüncüsü öğrenci projeleri falan gibi bir ana başlıktır ki kısa filmler de ticeri oladıklarından bu kategoriye giriyorlar. Saniyesi 1 lira değildir onunda o bilgi yanlış, eserin tamamı 1 lira ya da dolar gibi bir rakama tekabül eder. Bir ara bu tür siteleri dolaştığım için biliyorum 1 liraya çok çok iyi müzikler alınabiliyordu. Bu müziklerin kullanım süresi de sanırım ortalamasında 1 yıldır. 1 yıl da yeterli bir süre festival falan filan için. Ama tabi o kayıtların master tracklerini vermezler. Yani alıp kafanıza göre düzenleyemezsiniz, sahneye plana göre giriş çıkış ayarlayamazsınız. Bu işin en doğrusu bir müzisyene yaptırmaktır kısacası. Ama bana ufak bir şey lazım derseniz müzik olarak o zaman stok müzik kullanabilirsinzi tabi.