Kitap: Yeni İran Sineması
Kısa kısa notlarım.

"1978-1979'da İran Devrimi gerçekleşip, çoğunluk tarafından baskıcı ve totaliter bir rejim olarak görülen İslam Cumhuriyet'inin kuruluşuyla- "Yeni Dalga" olarakta bilinen "Yeni İran Sineması" nında sonunun geldiği izlenimi uyanmıştır"

Devictor;
"1979 devrimiyle uzmanlar İran sinemasının eskileri arayacağı kanısına vardılar. Ahlakı kurtarma çabaları başlığı altında sinemalar yakıldı. Çoğu yönetmen, oyuncu ve yapımcı sürgüne yollandı. Buna rağmen İran sineması daha dirayetli, canlı ve üretken bir hal aldı"

Tarihler 1990 gösterdiğinde İran Sineması gözle görülür bir sükse yakaladı. İran sineması şahsına münhasır bir erdemle ayakta dururken artık uluslararası platformda merakla ürünleri incelenmekteydi.

Başarının sırrını neydi peki ?
Devriminde öncesine dayanan bir köke sahip İran. Başarı bu derinlemesine sahip olunan kültürden kaynaklanıyor diyebiliriz. İran tiyatrosu, görsel sanatları ve şiiri kendi kültürünün engin birikimiydi belkide. Gariptir devrimle birlikte İran sineması batıda tanındı ve söz sahibi oldu. Şunu herkes kabul eder artık İran sineması "dünya sineması" konumuna taşınmış olması. Uluslararası başarı kimisine göre Hollywood'a geleneksel bir düşmanlık besleyen Fransız sinemacıların desteği.

Tunç diye bir arkadaşım vardı. İstanbul Üniversitesini kazanmıştı. Bir grup Amerikalıyla tanışmışlar Work n travel'a gittiğinde. Ve Amerikalı bir fotoğraf gösteriyor. İşte bu bina tam doksan beş senelik. Ne kadar eski değil mi diyor. Tunç 'ben İstanbul üniversitesinde okuyorum 1453 yapımı' ...
Bir yanda Persler diğer yanda 1787 yılından bu yana bir tarihe sahip bir kültür. Şunu hep derler yönetmen mi olacaksın yetenek bilgi tamam bir yana anlatacak hikayen var mı? Örümcek adam, demir adam ve batman eyvallah gayet başarılı ama insanlar mayınlı arazide kaçakçılık yapan Ayoup'un hikayesini dinlemek istiyor. Çünkü batman yok ama orada bir yerlerde abisinin tedavi parası için kaçakçılık yapan Ayoup var.(Sarhoş Atlar Zamanı

Film Türleri ve Konuları
1987'e gelindiğinde çoğunluğunu 'parayla saadet olmaz' 20 adet - 'ailevi sorunlar ve kavgalar' 14 adet - 'savaş' 12 adet
'yurtdışına kaçış ve göç'- 'rejim' 11 adet konulu film çekilmiş.

Sonuç:
..." Örneğin İngiltere'de, Avrupa sanat sineması, fazlasıyla psikolojik yüklü, çoğu eğlencelik ama pek azı sinematik açıdan yenilikçi sözde Amerikan 'bağımsız' filmlerince safdışı bırakılmış durumdadır. Sıkça ve pek tabii ki sinemaseverlerce dillendirilen bir görüşe göre de, Hollywood'un özel efektlerle bezeli gişe filmleri, selüloit bazlı(film sektöründe kullanılan plastik bir maddeymiş) ve film referanslı bir sinema nostaljisi doğurmuş bulunmaktadır... ABD sinemasında artık kayda değer bir üretim gerçekleşmiyor anlamına gelmese de, dünyada girmediği yer kalmamış ve içe bakışının takıntılı bir hal almış olması sinemaseverlerde köşe bucak kaçma hissi uyandırmaktadır."

İran filmleri merak edilişi kendi tadında filmler vermesi kuşkusuz. Ve;
'Bu İslam ülkeleri ne yapıyor?' sorusunu sordurdu diyebiliriz. Çünkü çoğumuz batı nasıl giyinir batı ne yer ne sever bunları yansıttılar filmlerinde az çok biliyoruz ondan dolayı.

Kiraz Tadı adlı filmi var altın palmiye ödüllü. İntihar etmeye karar veren bir adamı anlatıyor. Üç adamla karşılaşıyor. Adamlardan sonuncusu Türk bir adamdı mesleğini unuttum. Hatta adam Türkçe bir şiir bile okuyordu yanlış hatırlamıyorsam. Adam bunu intihardan caydırmaya çalışıyordu.
Mecid mecidi'nin Serçelerin Şarkısı sıradan bir hikaye sıradan insanların sıradan oyunculuğuyla anlatılmış. İbrahim Tatlıses'in şarkıları geçmesi de hoşuma gitmedi değil. Basit hikaye nasıl böyle heyecanlandırıyor dedirtmişti bana.
Bahman Ghobadi Sarhoş Atlar Zamanı ev Kaplumbağlarda Uçar önerilir.
Şimdilik aklıma gelenler bunlar.

Hiç bilmeyen için az da olsa fikir sahibi yapmışımdır umarım. Hatam varsa affedin.

dünya dediğin bir bakışımızdır bizim
ceyhun nehri kanlı gözyaşımızdır bizim
cehennem, boşuna dert çektiğimiz günler
cennetse gün ettiğimiz günlerdir bizim
Hayyam