Sanatın dalları olduğu kadar, sanatçılarında kişisel ve psikolojik anlamda dalları vardır. Edebiyatın,resimin,müziğin,fotoğrafın, sinemanın hep kendine has bir dili ve üslubu bulunmaktadır. İletişim biçiminin en güzel örnekleridir kendileri...

Fakat iki olgu var ki, sanatı çığrından çıkarabilecek niteliktedir. Eleştirmek ve eleştirilmek.
Ben devamlı eleştirilmekten yanayım çünkü diğerinden farkı '' icraatta bulunmaktır ''

Benim canımı sıkan durum ; Bir sanat eseri yaratan sanatçıya, eserini gördükten ve izledikten sonra eleştirenin ''Sen burada ne anlatmak istedin ?'' demesidir. Bu ne kadar acı verici bir durumdur ... Ne kadar ukelaca, cahilce ve kendini bilmezciliktir ...

Fakat bu soru, karşısındaki sanat eserini , gerçek anlamda bilinçaltındaki kodlarla bütünleştiremeyip, şekillendiremeyen yani anlam kazandıramayan birinin sorması gayet normal ve sıradan bir durumdur.

Beni üzen kısım ise,kendince eseri yorumlamış ve sanatçının birşey anlatamadığını varsayarak sorulmuş sorulardır. '' Sen burada ne anlatmak istedin ? ''

Sanat ve çeşitleri bir iletişim modeli olduğuna göre , ve sanatçı bunlardan birini kullanarak anlatmak istediğini ifade ettiği halde, neden sözlü olarak ne söylemek istediğini tekrar baştan anlatsın ki ? Hele ki en ilkel iletişim yolu '' söz '' ile ... Zaten söz ile anlatacak olsaydı, neden bu eseri ortaya çıkardı ? Sanatçı bilmiyor mu ,kendi derdini veya anlatmak istediği olguyu sözle anlatmayı .... Ama bu hiçbir zaman sanatsal bakış açısının yerini tutamazdı. Tutmayacakta...

Genelde şöyle zannedilir. Sanatçı ne anlatmak istediyse bütününü verir, seyirci ise onu algılar. Fakat atlanan bir husus var ki ,o da o zaman bu durumun sanat olmayacağı gerçeği. Seyirci kendi kapasitesi kadar bir sanat eserini algılayabilir,yorumlayabilir ve düşünebilir... Sanatçının belkide hiç düşünmediği birşeyi yakalar ve onun üzerine gider. Bu asla yanlış değildir çünkü sanatın doğasında bu vardır.

Not: (Tolstoy ''Sanat Nedir ? '' adlı kitabında , '' sanat halk içindir, halka kendini anlatamamış bir sanat eseri başarısızdır'' demiştir. Bu hangi sanat türleri için geçerlidir söylememiştir ki zaten bunu söylerken sinemada henüz icat edilmemişti.Tabi bu durum sanat kimin için sorusunu ortaya çıkarıyor ama genel anlamıyla sanatçı için olduğu söylenmektedir )

Belgesel sinemanında sanat olmaması buradan kaynaklanıyor. Güzeli ve estetik kaygı barındırmak bir sanat eseri için yeterli hususlar değildir. ( Belgesel ,yapılana kadar birçok sanat dalından yararlanır orası ayrı ) Her izleyeni farklı dünyalara götürmek, algılarla oynamak, yorumlatmak,düşündürtmek sanatın ana kaygısıdır. Herhangi bir belgesel film ( docudrama veya kurmaca belgeseller konunun dışındadır ) eğer yoruma açık olarak yapılıyorsa o zaten kendi özelliğini ve belge niteliğini kaybetmiş demektir. Belgeselciye zaten soramazsınız ''Sen burada ne anlatmak istedin ? '' diye. Çünkü zaten anlattığı konu üzerinde dönen bir yapısı olduğu için belgesel filmlerin ne anlatmak istediği daha adından bellidir.

David Lynch bu soru türünden en çok kendini saklayan sanatçıdır ki sonuna kadar haklıdır. ''Ben ne anlatmak istediğimi zaten filmimde çektim ve size gösterdim'' der. ''Bir daha neden anlatayım ? ''

Seyircimiz dizi izlemekten, artık en ufak dialogsuz bir sahnede bile anlama zorluğu çekiyor. Çok acı bir durum değil mi sizce ?