Bir filmi eleştirirsiniz, hemen arkasından bir savunma gelir.
"Her film sanatsal mı olacak?. Her film kuramsal mı olacak?"
Şimdi bu lafı bol bol kullanan arkadaşlarımızdan bu söylediklerini anlamakta güçlük çektiğim için bir açıklama istiyorum. (Bu aralar çok duyduğum için)
"Sanatsal film" ne demek?
Her yapılan eleştiri sanki sinema sanatını "arthouse" denilen katagoriden ibaret görülüyormuş gibi değerlendiriliyor. Yok böyle bir şey! Ama demek ki var ki, "sanatsal film" diye bir şeyden bahsediliyor. O zaman da ben bunun ne olduğunu merak ediyorum.
Sanat denilen şeyin metresi mi var ki ölçüyoruz "bu daha az sanat, bu daha çok sanat, hmm bunun yanlarını biraz alsan biraz daha sanata benzeyecek ama bu haliyle zanaat henüz" diye.
Bir film eleştiriliyorsa "bu film sanat filmi değil" söylemi ile eleştirilmiyor.
Kuramlara akımlara göre falan da eleştirilmiyor.
Bu filmin kötü olduğunu düşünüyorum demek "bu film sanatsal değil" demek değildir.
Ama nedense bu ayrıma karşı olduğunu söyleyenler, böyle bir ayrıma kendileri gidiyor her film sanatsal olmaz söylemi ile.
Belki de ben anlamıyorumdur...
sen tartışmayı baştan kapatmışsın ki ama...ne desem boş şimdi kezzapçığım 🙂
şimdi daha çok seviyorum seni hayat, hadi...
Sana değil sadece lafım. Bu forumun en az 3000 üyesinin kafasında "sanatsal film" diye bir katagori vardır bence. (Çok yaygın anlamında söylüyorum) Evet, "sanat filmi" diye bir şey var. Bunun ile kastedilen ticari amacı olmayan, bağımsız, belli bir kitleye ve zümreye hitap eden filmlerdir basitce söylemek gerekirse. Ama isminden dolayıi yanlış bir algı var. Sanki sanat filmi dışındaki filmler sanat değilmiş gibi.
Bu isyanı genelde daha çok popüler sinemadan hoşlanan insanlardan duyarız ama ben yukarıda bahsettiğim filmlerden daha çok hoşlanan biri olarak yapıyorum isyanı. Çünkü artık "sanat filmi" ayrımına giden sanat filmlerinden hoşlananlar değil aksine daha çok popüler sinemadan hoşlananlar. Ve herhangi bir filme eleştiri getirildiğinde de savunmaları çok basit oluyor. Her film sanatsal olmak zorunda mı?
Şimdi tüm bu yazıyı toplarsak sonuç şu:
Daha çok "sanat filmi" katagorisinde filmleri beğenen izleyici "sanat filmi" katagorisinde olmayan filmler sanat değildir demez. Sadece o katagorinin ismi "sanat filmi"dir. -Çok yanlış seçilmiş bir isim.- O nedenle bir film eleştirdiğinde böyle şahıslar, ona bu sanat bu değil şeklinde değer biçmezler. Sadece kafalarındaki sanat dahilinde iyi veya kötü arasında değerler verirler.
Sinemayı sanat,eğlencelik,kitle iletişim aracı ya da bi sürü şey olarak niteleyebiliriz.Bana göre her film bir sanat eseri değildir.Her yazılan yazının edebi bir değeri olmadığı gibi her yapılan film de sanat eseri değildir.Bu yüzden sanat filmi yakıştırması bana çok eğreti gelmiyor açıkçası.
Benim rahatsız olduğum popüler sinemadan hoşlananların sanat filmi kategorisine soktukları filmleri "sıkıcı" olarak lanse etmeleri. Yani sanat sineması derken kastettikleri asıl şey sıkıcılık. Sıkıcılığı şöyle tarif edebilirim; film yaratıcısının kendine özgü biçimsel metodlar geliştirerek seyirciye bir şeyler anlatma ve düşündürtme derdinin var olması. Tek gayesi seyirciyi düşündürmeden tek solukta sürükleycek bir eğlencelik film yapmak değil yani.Kastettiğim filmler seyircinin hayal gücünü devre dışı bırakmaktadır.
Örnek verelim, mesela Fırat'ın son filmi "Süs" sanat filmidir. Peki neden? Çünkü izlerken seyircinin algılarını açmayı ve düşündürtmeyi hedefliyor. Seyricinin hayal gücünü çalıştırması ve boşlukları doldurması gerek. Sanat deyince benim aklıma hayal gücü geliyor, düşünebilmek geliyor. Bu sınıflandırmayı kendime göre bu yüzden yapıyorum.
Sonuç olarak sanat sineması tanımı bana göre gayet uygun.
Bu konuda ben de birşeyler yazıcam..Çok yakında (baamm)
What the hell are you doing on there!