Merhabalar. Devamlılık ve kamera açıları hakkında birkaç sorum var. Masabaşı bir sahne çektiğimizi düşünelim, bir geniş planda diyalogları 3-4 kere aldık. Daha sonra sohbetin önemli bölümünün aktığı kısımlarda yakın çekimlere geçtik. Yakın çekimlerde de karakter başı çekimleri 3-4 kare göğüs ölçeğinde aldık. Bu sırada karakter geniş planda eli masanın üzerindeyken veya arkasına yaslanmışken, yakın plana geçtiğimizde eli masanın altında veya kendisi masanın üzerine doğru yığılmış durumda olması muhtemel. Bu durumda nasıl bir yönetime gidilmeli? Karakteri canlandıracak oyuncunun masadaki kahvesinden yudum alması, ellerinin ne zaman masanın üzerinde ne zaman altında veya ne zaman arkasına yaslanmış olmasının bir planı mı olmalı? Yani şu diyalogtan sonra kahvenden bir yudum alırsın, sonra ellerini masanın üzerine getirirsin falan dediğimde oyuncuyu çok kısıtlamış olacağım ve muhtemelen amatör oyuncu role adapte olamayacak. Siz bundan nasıl kurtuluyorsunuz?
Oyuncu, mizansen gereği devamlılığını kendi tutmalı. Direktifle olacak iş değil o. Şurada bunu yapıyordun diye hatırlatmalar olur tabi devamlılık asistanı varsa veya farkedildiyse ama oyun sırası müdahale edilemeyeceğinden kontrol ve temel sorumluluk oyuncuda olmalı. Deneyimli değilse oyuncu o zaman bu tür mizansen denemekten kaçınmak lazım. Ya da bol prova alıp oyuncunun mizanseni replikler kadar ezber etmesi gerek. Devamlılık hataları genel izleyici gözünde en az hissedilen hatalar genellikle ama kendinizi geliştirmek istiyorsanız dikkat etmeniz gerekli, çoğu zaman kurgu kurtarır ama bazen de bu kurtarma sırasında iyi alınmış oyunu ya da dramatik öneme sahip kareleri görmeye engel olur.
Çok pür yazmışsınız, teşekkürler. Peki bir karakterin otururken, kalkarken kameranın nereye evrileceği, tam olarak nereye kesme atılacağına dair bu forumda bir yazı veya video var mı? Nitekim bu forumda izlediğim çoğu kısa filmde karakterlerin hareketine göre belirlenen kamera açıları profesyonel filmlerdeki gibi soft durmuyor. Karakter kalktığında geniş açıya geçiliyor elbette ama bir şekilde o soft görüntüyü yakalayamıyoruz.
Kamera hareketleri kesinlikle planlı olmalı. Kesmeyi nereye atacağını bilmeli yönetmen. Karakter kalkacağı zaman varsa kameranın pan - yükselme hareketi belli olmalı, o hareketin süresi de kurguda nereye kadar kullanılacağı da belli olmalı. Bu yüzden yönetmen kurgu bilmeli diyorlar. Kurgu bilmeyen yönetmen, uzun kamera hareketini aralara diğer planlar gireceğini bilse bile tek plan ve kusursuz almak ister. "Bana şurası lazım, buradan buraya kesilmesi lazım çünkü aksiyon bunu gerektiriyor" demez. Planlanan her açıyı baştan sona, hantal iş akışı ile alır. Diyalogların hangileri diğerinden daha önemli, hangi karakter daha baskın, hangi süre ile duygusal aksiyonda kalmamız gerekiyor, bunları belirleyen unsurların sette halledilecek olanları; kamera konumu, kamera hareketi ya da hareketsizliği, mizansen ve plan uzunluğunun belirlenmesidir.
Alışıldık çekim dekupajı, önce bir geniş plan sonra yakın planların alınmasıyla oluşuyor ancak "mizansende genişe çıkarız, replikte yakına gireriz" anlayışı ile bir yere kadar. İyi drama örneklerinde sadece bu anlayış işlemiyor artık. Sahne başı ilk plan tercihleri, geniş planlarının sıklığı ve süresi bunu belli ediyor.
Bu arada rumuzun beni tedirgin etmiyor değil. Kubrick'e sinema anlatıyor gibi 🙂
Kamera hareketleri kesinlikle planlı olmalı. Kesmeyi nereye atacağını bilmeli yönetmen. Karakter kalkacağı zaman varsa kameranın pan - yükselme hareketi belli olmalı, o hareketin süresi de kurguda nereye kadar kullanılacağı da belli olmalı. Bu yüzden yönetmen kurgu bilmeli diyorlar. Kurgu bilmeyen yönetmen, uzun kamera hareketini aralara diğer planlar gireceğini bilse bile tek plan ve kusursuz almak ister. "Bana şurası lazım, buradan buraya kesilmesi lazım çünkü aksiyon bunu gerektiriyor" demez. Planlanan her açıyı baştan sona, hantal iş akışı ile alır. Diyalogların hangileri diğerinden daha önemli, hangi karakter daha baskın, hangi süre ile duygusal aksiyonda kalmamız gerekiyor, bunları belirleyen unsurların sette halledilecek olanları; kamera konumu, kamera hareketi ya da hareketsizliği, mizansen ve plan uzunluğunun belirlenmesidir.
Alışıldık çekim dekupajı, önce bir geniş plan sonra yakın planların alınmasıyla oluşuyor ancak "mizansende genişe çıkarız, replikte yakına gireriz" anlayışı ile bir yere kadar. İyi drama örneklerinde sadece bu anlayış işlemiyor artık. Sahne başı ilk plan tercihleri, geniş planlarının sıklığı ve süresi bunu belli ediyor.
Bu arada rumuzun beni tedirgin etmiyor değil. Kubrick'e sinema anlatıyor gibi 🙂
Teşekkür ederim bu öneriler için. Sağolun. Kubrick konusuna gelince isim benzerliği herhalde tanımıyorum. :p